متفورمين
Metformin
موارد استفاده متفورمين
متفورمين در درمان افراد مبتلا به ديابت غير وابسته به انسولين كه به رژيم غذايي پاسخ ندادهاند و همچنين در بيماراني كه دچار اضافه وزن هستند، به كار ميرود.
مكانيسم اثر متفورمين
متفورمين از طريق كاهش گلوكونئوژنز و افزايش مصرف محيطي گلوكز اثر ميكند. از آنجا كه تنها در حضور انسولين آندوژن اثر دارد، دارو تنها در افرادي مؤثر است كه بخشي از سلولهاي پانكراس آنها سالم باشد. تصور ميشود كه متفورين تعداد و يا قدرت اتصال انسولين به گيرندههاي غشاء سلول، به ويژه گيرندههاي محيطي را افزايش ميدهد.
فارماكوكينتيك متفورمين
فراهميزيستي دارو ۶۰-۵۰ درصد است ولي غذا، سرعت و ميزان جذب دارو را كاهش ميدهد. نيمه عمر دارو ۲/۶ ساعت است و به صورت تغيير نيافته از طريق كليهها دفع ميشود.
موارد منع مصرف متفورمين
دارو در مواردي مانند بيماريهاي كبدي و كليوي، بيماريهاي قلبي، استعداد ابتلا به اسيدوز لاكتيك، عفونت شديد، سوختگي شديد، جراحي، تروما، دهيدراتاسيون، اغماي ديابتي و كتواسيدوز نبايد مصرف شود.
هشدارها متفورمين
۱- در افراد مسن به دليل احتمال وجود بيماريهاي عروق محيطي و يا اختلال عملكرد كليوي، دارو بايد با احتياط مصرف شود.
۲- در شرايطي مانند اسهال، استفراغ، فلج معده، انسداد روده و ديگر شرايطي كه جذب غذا را به تأخير مياندازد، ممكن است تغيير مقدار مصرف دارو لازم بوده و يا انسولين جايگزين آن شود.
۳- در پركاري يا كم كاري تيروئيد تنظيم مقدار مصرف دارو لازم است.
عوارض جانبي متفورمين
مهمترين عوارض جانبي ناشي از متفورين بياشتهايي، تهوع، استفراغ، اسهال(معمولاً زودگذر)، اسيد لاكتيك( قطع درمان لازم ميباشد) و كاهش جذب ويتامينB۱۲ ميباشند.
تداخل دارويي متفورمين
سايمتيدين، آميلورايد، بلوك كنندههاي كانال كلسيم، ديگوكسين، مرفين، پروكائين آميد، كينين، راينتيدين، تريامترن، تري متوپريم و وانكومايسين كه توسط انتقال توبولار كليوي دفع ميشوند، غلظت پلاسمايي مت فورمين را افزايش داده و با كليرانس كليوي آن تداخل ميكنند.
نكات قابل توصيه متفورمين
۱- مصرف متفورمين بايد به مدت ۲ روز قبل از جراحي يا استفاده از مواد حاجب براي آزمايشات پزشكي قطع شود.
۲- در صورت بروز علائم اسيدوز لاكتيك( اسهال، درد، كرامپهاي عضلاني، تنفس كوتاه و سريع، خستگي، ضعف و خواب آلودگي و يا استفراغ سريعاً به پزشك مراجعه شود.
مقدار مصرف متفورمين
دارو به ميزان ۵۰۰ ميليگرم هر ۸ ساعت يا ۸۵۰ ميلي گرم هر ۱۲ ساعت همراه يا بعد از غذا مصرف ميشود.
اشكال دارويي متفورمين
Tablet:۵۰۰ mg
F.C. Tablets: ۵۰۰ mg
متفورمين
Metformin
موارد استفاده متفورمين
متفورمين در درمان افراد مبتلا به ديابت غير وابسته به انسولين كه به رژيم غذايي پاسخ ندادهاند و همچنين در بيماراني كه دچار اضافه وزن هستند، به كار ميرود.
مكانيسم اثر متفورمين
متفورمين از طريق كاهش گلوكونئوژنز و افزايش مصرف محيطي گلوكز اثر ميكند. از آنجا كه تنها در حضور انسولين آندوژن اثر دارد، دارو تنها در افرادي مؤثر است كه بخشي از سلولهاي پانكراس آنها سالم باشد. تصور ميشود كه متفورين تعداد و يا قدرت اتصال انسولين به گيرندههاي غشاء سلول، به ويژه گيرندههاي محيطي را افزايش ميدهد.
فارماكوكينتيك متفورمين
فراهميزيستي دارو ۶۰-۵۰ درصد است ولي غذا، سرعت و ميزان جذب دارو را كاهش ميدهد. نيمه عمر دارو ۲/۶ ساعت است و به صورت تغيير نيافته از طريق كليهها دفع ميشود.
موارد منع مصرف متفورمين
دارو در مواردي مانند بيماريهاي كبدي و كليوي، بيماريهاي قلبي، استعداد ابتلا به اسيدوز لاكتيك، عفونت شديد، سوختگي شديد، جراحي، تروما، دهيدراتاسيون، اغماي ديابتي و كتواسيدوز نبايد مصرف شود.
هشدارها متفورمين
۱- در افراد مسن به دليل احتمال وجود بيماريهاي عروق محيطي و يا اختلال عملكرد كليوي، دارو بايد با احتياط مصرف شود.
۲- در شرايطي مانند اسهال، استفراغ، فلج معده، انسداد روده و ديگر شرايطي كه جذب غذا را به تأخير مياندازد، ممكن است تغيير مقدار مصرف دارو لازم بوده و يا انسولين جايگزين آن شود.
۳- در پركاري يا كم كاري تيروئيد تنظيم مقدار مصرف دارو لازم است.
عوارض جانبي متفورمين
مهمترين عوارض جانبي ناشي از متفورين بياشتهايي، تهوع، استفراغ، اسهال(معمولاً زودگذر)، اسيد لاكتيك( قطع درمان لازم ميباشد) و كاهش جذب ويتامينB۱۲ ميباشند.
تداخل دارويي متفورمين
سايمتيدين، آميلورايد، بلوك كنندههاي كانال كلسيم، ديگوكسين، مرفين، پروكائين آميد، كينين، راينتيدين، تريامترن، تري متوپريم و وانكومايسين كه توسط انتقال توبولار كليوي دفع ميشوند، غلظت پلاسمايي مت فورمين را افزايش داده و با كليرانس كليوي آن تداخل ميكنند.
نكات قابل توصيه متفورمين
۱- مصرف متفورمين بايد به مدت ۲ روز قبل از جراحي يا استفاده از مواد حاجب براي آزمايشات پزشكي قطع شود.
۲- در صورت بروز علائم اسيدوز لاكتيك( اسهال، درد، كرامپهاي عضلاني، تنفس كوتاه و سريع، خستگي، ضعف و خواب آلودگي و يا استفراغ سريعاً به پزشك مراجعه شود.
مقدار مصرف متفورمين
دارو به ميزان ۵۰۰ ميليگرم هر ۸ ساعت يا ۸۵۰ ميلي گرم هر ۱۲ ساعت همراه يا بعد از غذا مصرف ميشود.
اشكال دارويي متفورمين
Tablet:۵۰۰ mg
F.C. Tablets: ۵۰۰ mg