سلامت و سبك زندگي

ماست به‌عنوان يكي از منابع مناسب براي سلامت بدن در جهت دريافت كلسيم، پروتئين و ويتامين‌هاي ضروري شناخته مي‌شود، و همواره مورد توجه محققان بوده است. يكي از مطالعات اخير درباره ماست نشان مي‌دهد كه اين محصول غذايي با بهبود سلامتي استخوان‌ها مرتبط است. گزارشي از اين مطالعه در Osteoporosis International منتشر شده است.

محققان كالج ترينيتي مي‌گويند كه افزايش مصرف ماست در رژيم غذايي، هم تراكم استخواني را افزايش مي‌دهد و هم خطر ابتلا به پوكي استخوان را كمتر مي‌كند. آنان در اين مطالعه، وضعيت بيش از ۴ هزار نفر از افراد بالاي ۶۰ سال ايرلندي را مورد بررسي قرار دادند و با استفاده از پرسش‌نامه‌ها، اطلاعات مختلفي درباره رژيم غذايي و سبك زندگي و سلامت آنان كسب كردند. به‌علاوه، عواملي مانند توانايي‌هاي بدني و تراكم استخواني نيز با كمك MRI و اشعه ايكس در نظر گرفته شدند.

يافته‌هاي نهايي نشان دادند كه مصرف ماست به‌طور منظم، تراكم املاح استخواني را ۳ تا ۴ درصد افزايش مي‌دهد و خطر ابتلا به پوكي استخوان را در مردان ۳۹ درصد و در زنان ۵۲ درصد پايين مي‌آورد. همچنين، افرادي كه به‌طور منظم ماست مي‌خورند،‌ عملكرد بهتري در آزمون‌هاي آمادگي جسماني از خودشان نشان مي‌دهند. دكتر ايمون لرد (از اعضاي كالج ترينيتي لندن و مسئول اين مطالعه) مي‌گويد: «اطلاعات ما نشان مي‌دهند كه افزايش استفاده از ماست مي‌تواند استراتژي مناسبي براي حفظ سلامتي استخوان‌ها باشد و ما قصد داريم كه اين مساله را در آينده و با كمك مطالعات مشاهده‌اي، اعتبارسنجي كنيم».

محققان تاكيد مي‌كنند كه براي بهره‌مندي از فوايد ماست براي سلامتي استخوان‌ها، حتما از ماست‌هاي بدون قندهاي افزودني و شيرين‌كننده‌هاي غيرطبيعي ديگر استفاده كنيد.

برخي از افراد گمان مي‌كنند كه پوشيدن كلاه يا استفاده از سشوار مي‌تواند باعث طاسي مردان شود. اين يك باور نادرست است. چرا؟ چون هيچ مدرك علمي معتبري وجود ندارد كه تاثير استفاده از كلاه يا سشوار را در ابتلا به طاسي نشان بدهد. ريزش موي مردان به اين علت اتفاق مي‌افتد كه فوليكول‌هاي مو كوچك‌تر مي‌شوند و در ادامه موها را كوتاه‌تر و ظريف‌تر مي‌كنند. تداوم اين روند به ريزش موها و طاسي منجر مي‌شود. در ادامه اين مطلب با باورهاي درست و نادرست ديگري درباره سلامت مردان آشنا مي‌شويم.

هرچه صورت را بيشتر اصلاح كنيد، ريش بيشتري خواهيد داشت

نادرست: اندازه و شكل فوليكول‌هاي مو، دو عامل تعيين‌كننده در ضخامت و بافت موهاي صورت هستند. اصلاح صورت مي‌تواند ريش‌ها را زبرتر كند، اما فوليكول‌هاي مو را تغيير نمي‌دهد. بنابراين، اصلاح مكرر صورت هيچ تاثيري در بيشتر كردن ضخامت و حجم ريش‌ها نخواهد داشت.

ورزش بدون درد، هيچ تاثير مثبتي نخواهد داشت

نادرست: واقعيت نشان مي‌دهد كه با درد كشيدن هيچ چيزي به دست نمي‌آوريد. بنابراين، ورزش كردن با فشار زياد و به قصد احساس كردن درد، فقط به اندام‌ها و عضله‌هاي شما آسيب مي‌زند و هيچ نتيجه‌اي ديگري ندارد.

مردان نمي‌توانند به سرطان پستان مبتلا شوند

نادرست: برخلاف تصور رايج، مردان هم مي‌توانند به سرطان پستان مبتلا شوند،‌ اما اين اتفاق نادر است. محققان، شانس اين اتفاق را يك در هزار تخمين مي‌زنند. عوامل خطر ابتلا به سرطان پستان در مردان عبارت‌اند از پيري، سابقه خانوادگي ابتلا به اين سرطان، بيماري‌هاي ژنتيكي مرتبط با بالا بودن سطح هورمون استروژن، اختلالات مزمن كبدي و چاقي مفرط.

مردان بيشتر از همه به‌علت سرطان پروستات مي‌ميرند

نادرست: سرطان ريه، اصلي‌ترين عامل مرگ‌ومير در ميان مردان است، نه سرطان پروستات . درواقع،‌ سرطان پروستات بعد از سرطان ريه قرار مي‌گيرد.

مردان نبايد نگران پوكي استخوان باشند

نادرست: پوكي استخوان، بيماري‌اي است كه اسكلت بدن را ضعيف مي‌كند و خطر شكستگي استخوان‌ها را افزايش مي‌دهد. اين بيماري در بين مردان كمتر ديده مي‌شود، چون مردان داراي اسكلت‌هاي قوي‌تر و بزرگ‌تري هستند و يائسگي را هم تجربه نمي‌كنند. با اين‌حال، خطر ابتلا به پوكي استخوان در ميان بعضي از مردان بيشتر است. عوامل خطر ابتلا به پوكي استخوان در مردان عبارت‌اند از پيري، پايين بودن سطح تستوسترون، سيگار كشيدن، بيماري‌هاي دستگاه گوارش، استفاده از داروهاي استروئيدي و بي‌تحركي.

گوشت‌هاي كبابي يا گريل‌شده حاوي تركيباتي هستند كه خطر ابتلا به سرطان را در مردان افزايش مي‌دهند درست: دو نوع از تركيبات بالقوه سرطان‌زا مي‌توانند در گوشت‌هاي كبابي و گريل‌شده وجود داشته باشند. نوع اول، هيدروكربن‌هاي آروماتيك چندحلقه (PAHs) هستند كه وقتي چربي و آب گوشت روي منبع گرما مي‌ريزند، در شعله و دود ناشي از آن شكل مي‌گيرند و به گوشت مي‌چسبند. نوع دوم، آمين هيتروسيكليك (HCA) است كه زماني به‌وجود مي‌آيد كه حرارت زياد باعث برانگيختگي واكنش شيميايي بين اسيدهاي آمينه، قندها و كراتين موجود در بافت ماهيچه‌‌اي گوشت مي‌شود.

نوشيدن بيش از حد ماءالشعير مي‌تواند شكم مردان را بزرگ كند

درست: هر نوع كالري اضافي مي‌تواند چربي شكمي مردان را بيشتر كند و كالري‌هاي اضافي دريافت‌شده از ماءالشعير هم مي‌توانند اندازه دور كمر را افزايش بدهند. بنابراين، زياده‌روي در مصرف ماءالشعير به‌راحتي مي‌تواند چاقي شكمي مردان را روزبه‌روز بيشتر كند.

استرس، خستگي و كم‌خوابي... محققان سوئدي مي‌گويند سلامت افرادي كه هميشه در سفرند در خطر است. به گفته محققان دانشگاه Sorry and lond افرادي كه اهل سفرند معمولا از نظر ديگر افراد جذاب و ثروتمند بوده و از قشر مرفه جامعه هستند اما جالب است بدانيد سفرهاي مرتب با هواپيما و قطار چندان به نفع سلامت نيست.

بر اساس تحقيقي كه مشروح آن در مجله علمي Environment and Planning منتشر شده است، به هم ريختگي ساعات در طول سفر مي‌تواند بر ساعت بيولوژيك و سلامت هم اثر گذاشته و باعث خستگي شديد و مشكلات گوارشي از جمله اسهال يا يبوست و سوزش معده شود.

از سوي ديگر به دنبال مسافرت‌هاي مرتب احتمال ترومبوز عروق بيشتر شده و نشستن‌هاي طولاني مي‌تواند در جريان خون اختلال ايجاد كرده و احتمال گرفتگي عروق و بروز لخته‌هاي خوني را مخصوصا در سفرهاي بالاي ۵ ساعت افزايش دهد.

نكته قابل توجه ديگر استرس بالايي است كه معمولا مسافران با آن مواجهه مي‌شوند. دوري از خانواده و دوستان و تنهايي در طول سفر نيز مي‌تواند زمينه‌ساز افسردگي باشد.

بيماري‌هاي قلبي در ميان افراد مبتلا به بيماري‌هاي كليوي يا نارسايي كليوي بسيار رايج هستند. درواقع،‌ بيماري‌هاي قلبي به‌عنوان علت اصلي مرگ‌ومير در افراد مبتلا به نارسايي كليوي شناخته مي‌شوند. با اين‌حال، اين بيماران مي‌توانند اقدامات زيادي براي حفظ سلامت قلبي-عروقي خودشان انجام بدهند. چرا انجام دادن دياليز، احتمال ابتلا به بيماري‌هاي قلبي را افزايش مي‌دهد؟ علاوه بر نارسايي كليوي، ‌بسياري از افرادي كه دياليز انجام مي‌دهند نيز با يك يا چند مورد از مشكلات زير مواجه مي‌شوند: بيماري ديابت؛ پرفشاري خون؛ كم‌خوني؛ بالا رفتن چربي خون؛ عدم تعادل بين كلسيم و فسفر كه منجر به بيماري‌ها و مشكلات قلبي مي‌شود. هر كدام از اين مشكلات و بيماري‌ها، قلب را به فعاليت سخت‌تر و شديدتر وادار مي‌كنند.

به‌علاوه، جريان خون به‌سوي قلب و اكسيژن‌رساني به قلب نيز بر اثر اين مشكلات ضعيف مي‌شود. وقتي كه قلب وادار به فعاليت شديدتر مي‌شود، ضخامت بيشتري به خود مي‌گيرد و بزرگ‌تر مي‌شود. درنهايت، توانايي قلب براي پمپاژ كردن خون مشكل پيدا مي‌كند. اين روند در درازمدت نتيجه‌اي ندارد جز نارسايي قلبي. به همين دليل هم به بيماران تحت دياليز توصيه مي‌شود كه حتما چكاپ سالانه براي اطمينان از سلامت قلب و عروق شان را هم انجام دهند.

آيا بيماران دياليزي مي‌توانند اقدامات مثبتي براي حفظ سلامتي قلب انجام بدهند؟ پاسخ متخصصان به اين سوال، مثبت است. آنان همواره تاكيد مي‌كنند كه بيماران دياليزي، نيازهاي ويژه‌اي دارند. خوش‌بختانه، تيم مراقبت‌هاي پزشكي مي‌تواند برنامه درماني خاصي را براساس نيازهاي هر بيمار در نظر بگيرد.

رعايت نكات زير هم به حفظ سلامت قلب در اين بيماران كمك مي‌كند: پيروي از رژيم غذايي سالم و مفيد براي قلب. انجام دادن فعاليت‌هاي بدني منظم. نگه داشتن فشار خون و كلسترول خون در محدوده طبيعي. حفظ تعادل كلسيم و فسفر در بدن. كنترل بيماري ديابت. درمان بيماري كم‌خوني. كنار گذاشتن سيگار. كاهش استرس . كاهش وزن و حفظ آن در محدوده سالم.

بسياري از افراد گمان مي‌كنند كه موضوعات سلامت مردان فقط شامل مواردي مانند عضله‌سازي يا كاهش وزن مي‌شود، اما با توجه به بالاتر بودن نرخ مرگ‌ومير مردان نسبت به زنان، عوامل مهم ديگري وجود دارند كه بايد در سلامتي مردان جدي گرفته شوند. اگر شما هم اطلاعات كافي درباره اين عوامل مهم نداريد، حتما به نكات زير دقت كنيد. سلامت روان مردان معمولا به علائم فيزيكي بيماري‌ها توجه مي‌كنند و ريشه داشتن مشكلات جسماني در علت‌هاي زمينه‌اي رواني يا احساسي را دست‌كم مي‌گيرند.

مطالعات علمي نشان داده‌اند كه درصد زيادي از مردان مبتلا به افسردگي به پزشك مراجعه نمي‌كنند و خودكشي، سومين علت مرگ‌ومير در ميان جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله است. سلامت روان مي‌تواند اثرات منفي گسترده‌تري هم داشته باشد. براي مثال، يكي از مطالعات اخير نشان مي‌دهد كه نوعي ارتباط بين علائم افسردگي در درازمدت و افزايش خطر سكته مغزي در مردان وجود دارد. نتيجه: حتما درباره احساسات خودتان، استرس، افسردگي يا اضطراب با پزشك صحبت كنيد و وضعيت خلق‌وخويي خودتان را مرتبا مورد بررسي قرار بدهيد.

سلامت جنسي آيا مي‌دانيد كه غربالگري براي سلامت جنسي بايد يكي از بخش‌هاي ثابت معاينه پزشكي در مردان باشد؟ هرچند مطرح كردن مسائل اين حوزه مي‌تواند كار سختي باشد، اما سعي كنيد كه مشكلات خودتان را با پزشك در ميان بگذاريد. مطالعات نشان داده‌اند كه بسياري از مردان، درباره مشكلات جنسي يا بيماري‌هاي مقاربتي با پزشك خودشان صحبت نمي‌كنند. اين وضعيت درحالي است كه بسياري از اين موارد، با مداخله پزشكان قابل حل هستند. نتيجه: سالانه براي غربالگري بيماري‌هاي مقاربتي درخواست بدهيد. همچنين، هر گونه مشكلات جنسي مانند اختلال در نعوظ يا مسائل مربوط به باروري را با پزشك در ميان بگذاريد.

اختلالات خوردن محققان مي‌گويند كه برخلاف تصور رايج، اختلالات خوردن فقط به زنان اختصاص ندارند و نبايد جنسيت را به‌عنوان عامل تعيين‌كننده در اين زمينه معرفي كرد. درواقع، مردان هم در معرض خطر ابتلا به اختلالات خوردن قرار دارند و اين خطر براي مرداني كه به بعضي از فعاليت‌هاي ورزشي حرفه‌اي مي‌پردازند، بيشتر هم مي‌شود. اين ورزش‌ها عبارت‌اند از كشتي، قايق‌راني، ‌بدن‌سازي، ژيمناستيك و شنا. به‌گفته محققان، استفاده از استروئيدهاي آنابوليك يا فعاليت‌هاي بدني بيش از حد، از نشانه‌هاي اختلالات خوردن در مردان هستند. نتيجه: قبول كنيد كه مردان هم به اختلالات خوردن مبتلا مي‌شوند.

بنابراين، در صورت مواجهه با اين اختلالات، مراجعه به پزشك و پيگيري روند درمان را جدي بگيريد. مصرف مواد مخدر آمارهاي جهاني نشان مي‌دهند كه مصرف مواد مخدر يا سيگار در ميان مردان شايع‌تر است. اين درحالي است كه سيگار كشيدن يا استعمال مواد مخدر، از عوامل قابل پيشگيري منجر به مرگ در سرتاسر جهان محسوب مي‌شود. متخصصان مي‌گويند كه مردان بايد درباره تمايلات خودشان به مصرف سيگار يا استعمال مواد مخدر با پزشك صحبت كنند. نتيجه: همين امروز تصميم بگيريد كه سيگار را ترك كنيد! مشورت كردن با پزشك و كمك گرفتن از اعضاي خانواده، دو عامل مهم هستند كه مي‌توانند شما را در ترك سيگار به موفقيت برسانند.

سلامت قلبي-عروقي بيماري‌هاي قلبي، علت اصلي مرگ‌ومير در بسياري از كشورهاي جهان (ازجمله آمريكا)‌ هستند. درواقع، يك‌چهارم مرگ‌وميرهاي مردان در سال به‌علت بيماري‌هاي قلبي-عروقي اتفاق مي‌افتند و درنتيجه اين بيماري‌ها را بالاتر از سرطان و بيماري ديابت قرار مي‌دهند. نتيجه: وقتي به پزشك مراجعه مي‌كنيد، حتما سابقه خانوادگي خودتان درباره بيماري‌هاي قلبي، فشار خون بالا و كلسترول بالا را در اختيار او قرار بدهيد. داروهاي مختص بيماري‌هاي قلبي را هم دقيقا براساس دستورالعمل پزشك مصرف كنيد.

عصبي بودن هيچ وقت به‌عنوان يكي از ويژگي‌هاي شخصيتي مثبت شناخته نشده است. حتي بيشتر مردم جهان، افراد عصبي را به‌عنوان انسان‌هاي «ناسالم» مي‌شناسند. با اين‌كه بسياري از ما هم موافق هستيم كه عصبي بودن در بيشتر ساعات روز مي‌تواند به سلامت افراد آسيب برساند، اما يكي از مطالعات اخير نشان مي‌دهد كه عصبي بودن مي‌تواند از مرگ زودرس در اين افراد جلوگيري كند.

گزارشي از اين مطالعه در Psychological Science منتشر شده است. محققان دانشگاه ادينبورگ و دانشگاه ساوت‌همپتون در اين مطالعه، بيش از ۵۰۰ هزار نفر از مردم بريتانيا را در فاصله سني ۳۷ تا ۷۳ سالگي، براي مدتي نزديك به ۶ ماه مورد بررسي قرار دادند. ۴ هزار و ۵۰۰ نفر از اين افراد در مدت ۶ ماه فوت كردند. در تحليل اوليه، فقط با در نظر گرفتن عامل سن و جنسيت، مشخص شد كه ميزان مرگ‌ومير در ميان افراد عصبي كمي بالاتر است.

با اين‌حال، محققان در تحليل‌هاي تكميلي و با در نظر گرفتن ارزيابي خود افراد از وضعيت سلامت ‌شان، متوجه شدند كه عصبي بودن افراد با كاهش خطر مرگ همراه است. اين‌كه چرا افراد عصبي بيشتر عُمر مي‌كنند، مي‌تواند به اين واقعيت ارتباط داشته باشد كه آنان ذاتا درباره سلامت خودشان نگراني دارند و درنتيجه نسبت به وضعيت سلامتي‌شان بسيار آگاه‌‌تر هستند و بهتر از خودشان محافظت مي‌كنند.

دكتر گيل (مسئول اين مطالعه) مي‌گويد: «ما تصور مي‌كنيم كه نگراني و آسيب‌پذيري بيشتر اين افراد مي‌تواند آنان را به سمت رفتارهاي سالم‌تر بكشاند و از همين طريق هم خطر مرگ را در آنان كاهش بدهد».

هيچ خانمي نمي‌تواند خارش در ناحيه واژن را تحمل كند و اگر اين التهاب با راش‌هاي پوستي يا لكه‌هاي غيرعادي همراه باشد، احتمال وجود بيماري پوستي را نمي‌توان رد كرد. يكي از بيماري‌هاي پوستي خاصي كه سلامت واژن را تهديد مي‌كند، اگزما است. هر كسي كه با اگزما در قسمت‌هاي ديگر بدن‌اش مواجه شده باشد، خيلي خوب مي‌داند كه التهاب و خشكي پوست ناشي از آن واقعا آزاردهنده است.

اگزما در ناحيه واژن مي‌تواند با قرمزي پوست آن و بثورات خارش‌دار همراه شود كه در سلامت واژن تاثير منفي دارد. متخصصان معتقدند كه بروز بيماري پوستي اگزما عموما به اختلال در سيستم ايمني بدن برمي‌گردد و نمي‌توان عامل مشخصي را براي بروز آن مشخص كرد. برخي محصولات مثل صابون‌ها، پاك‌كننده‌ها و... مي‌توانند التهاب پوستي را در اين شرايط تشديد كنند و درنهايت بيماري را بدتر كنند.

اگر با چنين حالت‌هايي مواجه شديد، حتما به پزشك متخصص مراجعه كنيد. معمولا استفاده از استروئيدهاي موضعي يا عوض كردن محصولات سلامت و بهداشتي و آرايشي، مي‌تواند به تسكين درد و ناراحتي ناشي از اگزما كمك كند. استروئيدهاي موضعي، نوعي سركوب‌كننده سيستم ايمني هستند كه به سيستم ايمني كمك مي‌كنند. بيماري پوستي ديگر،‌ پسوريازيس است. متاسفانه راش‌هاي پوستي قرمز و زبر مي‌توانند روي ناحيه تناسلي نيز تاثير منفي بگذارند.

شايع‌ترين نوع پسوريازيس كه روي واژن خانم‌ها تاثير مي‌گذارد، پسوريازيس معكوس نام دارد. درحالي كه هيچ درمان قطعي‌اي براي پسوريازيس وجود ندارد،‌ كرم‌هاي موضعي استروئيدي و غيراستروئيدي مي‌توانند به تسكين درد ناشي از آن كمك كنند. البته با توجه به حساس بودن پوست واژن، نبايد از كرم‌هايي استفاده كرد كه قدرت و غلظت زيادي دارند.

محققان دانشگاه مريلند در مطالعه اخيرشان به نتايجي دست پيدا كرده‌اند كه شواهد تازه‌اي را درباره ارتباط بين آمادگي جسماني و سلامت شناختي در سالمندان ارائه مي‌كند. اين مطالعه نشان مي‌دهد كه اگر سالمندان سالم و داراي آمادگي جسماني مطلوب، ورزش كردن را فقط براي ۱۰ روز كنار بگذارند، جريان خون در قسمت‌هاي خاصي از مغز آنان مثل هيپوكامپ ضعيف مي‌شود.

اين بخش‌هاي خاص مغز از اهميت خاصي در تفكر، يادگيري و حافظه برخوردار هستند. محققان در اين مطالعه، از شيوه MRI براي سنجش جريان خون در مغز تعدادي از افراد ۵۰ تا ۸۹ ساله (با ميانگين ۶۱ سال) استفاده كردند كه از سلامت و آمادگي جسماني مطلوبي برخوردار بودند. اين كار در دو مرحله انجام گرفت: قبل از متوقف كردن ورزش و بعد از يك دوره ده‌روزه كه بدون هيچ ورزشي تنظيم شده بود.

اين محققان براساس اسكن‌هاي مغزي توانستند كه سرعت جريان خون را در دوره اوج آمادگي جسماني و بعد از دوره بدون ورزش مورد ارزيابي قرار دهند. نتايج نهايي نشان دادند كه بعد از متوقف كردن ورزش، سرعت جريان خون در هشت قسمت از مغز (از جمله هيپوكامپ چپ و راست) كاهش پيدا مي‌كند.

پروفسور جي. كارسون اسميت، از اعضاي دانشگاه مريلند و مسئول اين مطالعه، مي‌گويد: «ما به اين نتيجه رسيديم كه اگر شما فعاليت بدني خودتان را كمتر كنيد، احتمال ابتلا به مشكلات شناختي و زوال عقل را در دوران سالمندي افزايش مي‌دهيد».

متعهد بودن به همسر در زندگي مشترك موفق و شاد مي‌تواند روحيه افراد را تقويت كند و احساس خوش‌بختي را در آنان افزايش بدهد. به علاوه، يك زندگي شاد و موفق مي‌تواند سطح استرس را هم در طول زندگي در بدن زوج‌ها پايين بياورد.محققان دانشگاه ميسوري مي‌گويند كه ازدواج شاد و موفق، ‌يكي از كليدهاي دستيابي به سلامت مطلوب است.

يافته‌هاي آنان نشان مي‌دهند كه افراد متاهل عموما از نظر سلامت جسماني و سلامت رواني نسبت به افراد مجرد (حتي مطلقه يا بيوه) وضعيت بهتري دارند. آنان در مطالعه اخيرشان، وضعيت ۷۰۰ زوج را براي مدتي بيشتر از ۲۰ سال مورد پيگيري قرار دادند و متوجه شدند كه سلامت هر زوج در تمامي مراحل زندگي مشترك مي‌تواند تحت تاثير همه تعاملات منفي و مثبت قرار بگيرد.

به نظر محققان دانشگاه ميسوري، افرادي كه ازدواج شاد و موفقي را تجربه كرده‌اند، از سلامت بهتري در دوره‌هاي سالمندي برخوردار خواهند بود. متعهد بودن به همسر در زندگي مشترك موفق و شاد مي‌تواند روحيه افراد را تقويت كند و احساس خوش‌بختي را در آنان افزايش بدهد. به علاوه، يك زندگي شاد و موفق مي‌تواند سطح استرس را هم در طول زندگي در بدن زوج‌ها پايين بياورد.

از طرف ديگر، سالمنداني كه از نظر سلامت جسماني رو به ضعف و زوال مي‌روند هم مي‌توانند از اصلاح زندگي مشترك خودشان براي بهره‌مند شدن از فوايد ازدواج كمك بگيرند. درواقع،‌ داشتن رابطه مشترك موفق در سالمندان مبتلا به بيماري‌هاي مزمن، مي‌تواند بخش مهمي از برنامه درماني آنان را تشكيل بدهد. به‌علاوه، درك مسائل مربوط به سلامتي همسر و داشتن اطلاعات كافي براي مديريت آن‌ها در خانه مي‌تواند سلامتي هر دو زوج را تقويت كند.

همه ما با افراد مبتلا به سندرم وسواس كنترل اوضاع (Control Freak Syndrome) آشنايي داريم،كه در سلامت روانشان اختلال وجود دارد اما نام اين سندرم را كمتر شنيده‌ايم. حتي شايد خود شما هم يكي از همين افراد باشيد! طبق تعريف اين اصطلاح، فرد مبتلا به سندرم وسواس كنترل اوضاع، فردي است كه احساس مي‌كند بايد همه موقعيت‌ها را به سمت هدف خاصي هدايت كند و طوري در جزئيات هر كاري دخالت كند كه درنهايت نتيجه كار براساس نيازهاي خودش شكل بگيرد. براساس گزارش Psychology Today، اين افراد «به در كنترل داشتن همه چيز نياز دارند، چون در غير اين صورت مي‌ترسند كه همه چيز از كنترل‌شان خارج شود و حتي زندگي‌شان از بين برود». دوباره به ظرف‌هاي غذا بعد از ديگران رسيدگي مي‌كنيد اين افراد حتي ترجيح مي‌دهند كه بعد از چيده شدن ظرف‌هاي غذا در ماشين ظرف‌شويي توسط همسرشان، خودشان ظرف‌ها را دوباره در جاي مناسب قرار بدهند، چون بي‌نظمي واقعا وجودشان را آشفته مي‌كند.

وسواس به تعيين جاي مشخص براي اشيا، يكي از صفاتي است كه در افراد مبتلا به اختلال وسواس اجباري (OCD) هم مشاهده مي‌شود. با اين‌حال، افرادي كه اين ويژگي را دارند، لزوما به OCD مبتلا نيستند. فراتر از توانايي واقعي‌تان، مسئوليت مي‌پذيريد آيا در مواقعي كه ديگران به كمك نياز دارند، شما سريعا داوطلب مي‌شويد؟ اين داوطلب شدن شما دقيقا به كدام دليل است؟ تمايل ذاتي به انجام دادن اعمال خير يا اين‌كه فكر مي‌كنيد فقط شما مي‌توانيد اوضاع را كنترل كنيد؟ درواقع، افراد مبتلا به سندرم وسواس كنترل اوضاع، مسئوليت‌هاي متعدد را فقط ‌براساس يك قاعده مهم مي‌پذيرند: من تنها فردي هستم كه مي‌تواند كارها را به‌درستي انجام بدهد. وسواس پاكيزگي و نظم داريد آيا اتاق خواب شما طوري چيده شده است كه انگار براي عكس‌برداري آماده‌اش كرده‌ايد؟! وسواس كنترل اوضاع و وسواس پاكيزگي و نظم، معمولا در كنار هم قرار مي‌گيرند. درواقع،‌ هر دوي اين وسواس‌ها،‌ فرد را به كنترل محيط افرادش مجبور مي‌كنند.

البته گروهي از محققان در سال ۲۰۱۰ ميلادي اعلام كردند كه اين نوع از رفتارها مي‌توانند به‌عنوان يكي از تاكتيك‌هاي بقاي بشر در نظر گرفته شوند. كمال‌گرا هستيد فرد مبتلا به وسواس كمال‌گرايي، خودش و ديگران را مجبور مي‌كند به اين‌كه همواره استانداردهاي مشخصي را رعايت كنند، درحالي كه رعايت اين استانداردها واقعا كار دشواري است. طبق گزارش American Psychological Association، كمال‌گرايي، اختلال اضطرابي و افسردگي، همگي در كنار هم عمل مي‌كنند، ‌ولي همه افراد كمال‌گرا لزوما به اختلال اضطرابي يا افسردگي مبتلا نيستند. افراد كمال‌گرا هم به دو نوع اصلي تقسيم مي‌شوند: سازگار و ناسازگار. كمال‌گرايان ناسازگار، بسيار بيشتر از عدم رعايت استانداردهاي خودشان آزرده مي‌شوند. به مديريت ذره‌بيني اعتقاد داريد مديريت ذره‌بيني (micromanagement)، يكي از راه‌هاي ديگر براي كنترل اوضاع و نتايج امور است.

افرادي كه براساس مديريت ذره‌بيني زندگي مي‌كنند، زمان زيادي را براي مسئوليت‌هاي خودشان صرف مي‌كنند و به ديگران اجازه نمي‌دهند كه نقشي در انجام امور مربوط به خودشان داشته باشند. اتفاقات غيرقابل پيش‌بيني، شما را نابود مي‌كنند افراد مبتلا به سندرم وسواس كنترل اوضاع، همه چيز را براساس برنامه درك مي‌كنند و البته همه احتمالات را هم براي موقعيت‌هاي مختلف در نظر مي‌گيرند. با اين‌حال، اگر اتفاق خارج از برنامه‌اي براي آنان پيش بيايد، تمام وجودشان به هم مي‌ريزد. اين درحالي است كه متخصصان حوزه سلامت روان همواره هشدار داده‌اند كه برنامه‌ريزي بيش از حد اساسا براي زندگي مضر است. ديگران را مورد قضاوت قرار مي‌دهيد از آن‌جايي كه افراد مبتلا به سندرم وسواس كنترل اوضاع فكر مي‌كنند كه فقط خودشان همه كارها را به‌درستي انجام مي‌دهند، در درك رفتارهاي متفاوت ديگران با مشكل مواجه مي‌شوند.

درواقع، آنان به‌جاي درك همدلانه درباره زندگي ديگران، اصرار دارند كه همه را به استانداردهاي خودشان نزديك كنند و در صورت مواجهه با عدم تطابق، ديگران را شديدا مورد قضاوت قرار مي‌دهند. متاسفانه، والديني كه مبتلا به اين وسواس هستند، مي‌توانند ويژگي‌هاي خودشان را به فرزندان‌شان نيز انتقال بدهند. ديگران را مدام سرزنش مي‌كنيد اگر ديگران براساس مدل‌هاي ذهني شما رفتار نكنند، فكر مي‌كنيد كه آنان قطعا اشتباه بزرگي مرتكب شده‌اند و بايد اين موضوع را به اطلاع آنان برسانيد. اين وسواس به‌راحتي مي‌توانند بزرگسالان را آزار بدهد، چه برسد به كودكان. محققان مي‌گويند كه اگر والدين داراي اين ويژگي باشند، فرزندان‌شان كمتر احساس خوش‌بختي مي‌كنند و حتي رضايت‌مندي آن‌ها از زندگي هم كاهش مي‌يابد.